Shumica e kopjeve të vëllimit të parë të veprës madhore të Schopenhauer "Bota si vullnet dhe si shfaqje" nuk u shitën dhe shkuan dëm.
Sidoqoftë, filozofi besoi në rëndësinë dhe modernitetin e ideve të tij. Gjithçka që ai shkroi më pas ishte për të plotësuar dhe popullarizuar punën e tij kryesore.
Teoria e tij e vullnetit dallohet nga perceptimet fetare në atë që pranon se bota udhëhiqet nga një vullnet i verbër, i cili është përtej kufijve të çdo arsyeje. Vullneti është shkaku i ekzistencës i të gjitha qenieve, dhe pikërisht sepse është i verbër, jeta është plot shqetësime dhe dhimbje. Trishtimi dhe dhimbja janë përmbajtja e ekzistencës njerëzore dhe se edhe nëse njeriu çlirohet akoma nga stresi i nevojave të tij, ai përsëri është i mbushur me trishtim dhe dhimbje më të madhe se më parë.
Edhe pse vepra e tij e fundit, Parerga and Paralipomena, u njoh filozofët dhe emri i tij u bë i njohur, Schopenhauer kurrë nuk hoqi dorë nga ndjenja e vetmisë shpirtërore.
Ata që e quajnë mizantrop, gjysëm zemër dhe pesimist thjesht nuk kanë lexuar asnjë grimë të veprës së tij. Një nga filozofët më të mëdhenj të të gjitha kohërave zgjodhi të jetonte vetëm dhe t'ia dorëzonte veprat e tij elitës të së ardhmes.
Schopenhauer besonte se liria absolute vjen vetëm në nivelin moral, vetëm nëse ecni në rrugën e ngushtë të asketizmit, vetëm nëse vrisni dëshirat dhe pasionet tuaja.
Leo Tolstoy shkroi: "Unë e lexoj Schopenhauer dhe e admiroj atë. A është e mundur që emri i tij nuk është në ballë të filozofëve modernë? Shpjegimi është vetëm një - ajo që ai shpesh përsërit - kjo botë, përveç idiotëve, nuk prodhon asgjë tjetër "
Jeta është gjë e mjerueshme. Vendosa për të kaluar jetën time duke menduar vetëm ketë.
Jeta është një teatër i madh, ku luhet e njëjta tragjedi me tituj të ndryshëm.
Që të marshojë dikush në jetë, mirë është të furnizohet me rezerva të mëdha të largpamësisë dhe drejtësisë. Me të parën do të mbrohet nga dëmtimet dhe humbjet, dhe me të dytën nga grindjet dhe mosmarrëveshjet.
Gjenialiteti në jetën e përditshme është aq i dobishëm, sa një teleskop astronomik në një teatër.
Mëngjesi është rinia e ditës, është i gëzuar, i freskët dhe i lehtë. Mos humbisni duke u zgjuar vonë.
Nëse ligji i materializmit ishte ligji i vërtetë, çdo gjë do të ishte e qartë. "Pse-ja" e fenomeneve do të reduktohej në "si".
Bota është një ferr, ku njerëzit janë nga njëra anë, shpirtrat e torturuar, dhe nga ana tjetër, djajtë.
Kokëfortësia është rezultat i përpjekjeve të dëshirës të zëvendësojë me anën forcës intelegjencën.
Nuk ka trëndafila pa gjemba, por ka gjemba pa trëndafila.
Reputacioni është diçka që duhet të fitohet. Nderi është diçka që thjesht nuk duhet të humbi.
Ne do ta lëmë këtë botë, po aq budallaqe dhe gënjeshtare, sa ç'e kemi gjetur kur kemi lindur.
Fati njerëzor përcaktohet nga tri kategori kryesore. Ato janë:
1. Ajo çka jemi - pra, personaliteti në kuptimin e gjerë dhe si rrjedhim, shëndeti, forca, bukuria, temperamenti, karakteri, morali, intelegjenca dhe edukata.
2. Ajo çka kemi - pra, prona dhe pasuria në kuptimin më të gjerë.
3. Ajo çfarë paraqesim - zakonisht me këtë shprehje kuptohet ''mënyra e të qenit në opinionin e të tjerëve'',
mënyra se si na shohin të tjerët, pra, bëhet fjalë për vlerësimin e të tjerëve, ku dallojmë nderin, pozitën shoqërore dhe lavdinë.
Për lumturinë, ajo që vjen nga ne, është më vendimtare, sesa ajo që vjen nga gjërat.
Bota ku jeton gjithësecili, varet në radhë të parë, nga mënyra vetjake e të kuptuarit të saj, e cila përputhet me karakteristikat subjektive të çdokujt,
sipas të cilave, ajo mund të duket e varfër, e ndytë dhe e shkretë ose e pasur, e denjë dhe e këndëshme.
Temperamenti i qetë vjen nga një organizëm i shëndetshëm. Mendja e ndritur, e gjallë, e mprehtë, e saktë, vullneti i qetë dhe i matur, pra ndërgjegjia e mirë,
janë privilegje që as pasuria, as pozita shoqërore nuk mund t'i japin.
-
Nëse këtë botë e bëri një Zot, unë nuk do desha të isha ai. Mjerimi i botës ma shkërrmoq zemrën.
Herë - herë flas me njerëzit ashtu si fëmija që luan me kukullën: fëmija e di mirë se kukulla nuk e kupton, po ai vazhdon të luajë me kënaqësi,
i vetëdijshëm për mashtrimin e gëzimit të komunikimit.
Qeni është një kafshë pafundësisht intelegjente, miku më i vërtetë dhe më besnik i njeriut, por që ky e mban të lidhur me zinxhirë.
Njeriu me karakter të mirë, të qetë dhe të shtruar, mund të gëzohet edhe në kushte të vështira ekonomike.
Njeriu lakmiqar, ziliqar, i keq, nuk mund të ndihet i kënaqur as mes gjithë pasurive të botës.
Ndërsa është provuar se ajo çka jemi ka më shumë rëndësi për lumturinë, sesa ajo çka kemi,
përsëri njerëzit mundohen mijëra herë më tepër për t'u pasuruar, sesa për të fituar dituri.
Dhe shohim mjaft njerëz, të zellshëm si milingonat, zhytur në punë të vazhdueshme nga mëngjesi në mbrëmje, për të shumuar pasurinë që kanë.
Ata nuk njohin asgjë tjetër përtej një rrethi të ngushtë mjetesh, të cilat i shërbejnë këtij qëllimi.
Shpirti i tyre është bosh dhe i pandjeshëm për të tjerat.
Njeriu i pasur së jashtmi, por mjeran përbrenda, përpiqet më kot të zëvëndësojë mjerimin e brendshëm me pasurinë e tij.
Në këtë mënyrë, varfëria e brendshme bëhet më në fund, shkaku i mjerimit
Ajo që më shumë se çdo gjë tjetër, të bën menjëherë të lumtur, është humori i mirë, ajo gjendje e gëzueshme ndjenjave, që mund të quhet vetëm lumturi.
Asgjë s'mund të na mbrojë nga pakënaqësia më shumë se sa pasuria e brendshme e shpirtit.
Nëse mund të zëvëndësohej cilësia e shoqërisë me sasinë, ndoshta do t'ja vlente barra qiranë të jetohej në botë: por megjithatë, nga njëqind të çmendur bashkë, zor se mund të nxjerrësh një të mençur.
Sa më shumë që ai do të ketë në vetvete, aq më pak do të gjejë ndonjë gjë të dobishme te të tjerët.
Sofokliu është treguar i pavendosur, duke u shprehur me dy mendime diametralisht të kundërta në kuptim.
Tek ''Antigona'' (vargu 1323) thuhet: ''Dija është kushti i parë i lumturisë'', kurse tek ''Ajaksi'' (vargu 550): ''I lumtur është ai që s'mendon për asgjë''.
Në kontrast midis tyre qëndrojnë filozofët e Dhjatës së Vjetër:
''Jeta e budallait është më e keqe se vdekja''
(Ekleziasti 22,12)
''Kush zotëron dituri, zotëron dhimbjen''
(Ekleziasti 1,18)
Kur objekti është jashtë horizontit vetjak, nuk ka asnjë vlerë. Kështu pronat e të kamurve nuk e turbullojnë shpirtin e të varfërve dhe në të kundërt, ajo që pasanikët zotërojnë, sado e bollshme, nuk ngushëllon shpresat e zhgënjyera.
Pasuria është si uji i kripur, sa më shumë të pish, aq më shumë ke etje.
Kush ka luftuar me mjerimin dhe nevojën e vërtetë, ka më pak frikë nga to, sesa ai që i njeh vetëm me të dëgjuar.
Ashtu si macja që gërhet kur e përkëdhelin, ashtu vizatohet pashmangshmërisht një ekstazë e ëmbël në fytyrën e atij që e lëvdojnë.
Për lumturinë tonë, është mjaft i nevojshëm një vlerësim i drejtë i asaj çka jemi në vetvete, duke dalluar nga ajo çka jemi në opinionin e të tjerëve.
Fraza entuziaste ''Vlen më shumë nderi, se jeta'', do të thotë: ''Ekzistenca dhe mirëqenia nuk vlejnë asgjë: vlen vetëm ajo të tjerët mendojnë për ne''.
Paragjykimi i vlerësimit të tepërt të opinionit të të tjerëve mbizotëron ngado: i rrënjosur në natyrën tonë ose si pasojë e shoqërisë dhe e qytetërimit, ai ushtron mbi sjelljen tonë një ndikim jashtëzakonisht të dëmshëm ndaj lumturisë.
Vlera që ne i japim opinionit të të tjerëve dhe shqetësimi i vazhdueshëm për të, në përgjithësi i kapërcejnë kufijtë e arsyes, ndaj mund të quhet si një mani e përhapur kudo, madje e lindur.
Në çdo gjë që bëjmë marrim në shqyrtim, mbi të gjitha, opinionin e të tjerëve dhe nga një vëzhgim i kujdesshëm mund të shohim se gati gjysma e problemeve dhe telasheve që përjetojmë vijnë pikërisht nga e njëjta temë.
Masa e madhe e njerëzve ka sy dhe veshë, por nuk zotëron gjë tjetër: ka kujtesë të dobët dhe është e paaftë për të dhënë një gjykim.
Nderi është ndërgjegja e jashtme, ndërgjegja është nderi i brendshëm.
Nderi objektivisht është opinioni që të tjerët kanë për vlerat tona, subjektivisht është frika jonë nga një opinion i tillë.
Nderi seksual, sipas natyrës së tij, ndahet në nderin femëror dhe në nderin mashkullor dhe është vërtet një 'esprit de corps' (shpirt grupi) i dy sekseve.
Nderi femëror duket se është më i rëndësishëm, meqë në jetën e gruas raporti seksual është pika thelbësore.
Nderi femëror i një gruaje është opinioni i përgjithshëm që ajo i është dhënë vetëm burrit të vet, me të cilin është martuar.
Nderi i burrit kërkon që ai të dënojë tradhëtinë e gruas të paktën me ndarje. Nëse ai duron me dashje tradhëtinë, do të turpërohet nga bashkësia mashkullore.
Nderi i njeriut nuk varet nga ajo çka bën, por nga ajo çka pëson dhe nga ajo çka i ngjet.
Është po aq e ndershme të fyesh, sa është e pandershme të të fyejnë.
Me ardhjen e krishterimit, u hoqën lojërat e gladiatorëve, por me ndërmjetësimin e gjykimit të Zotit hyri në skenë dueli.
Kënaqësitë janë dhe mbeten negative, ideja që ato të bëjnë të lumtur është një iluzion i nxitur nga zilia, që çon në dënimin e vetvetes.
Djemtë e rinj, akoma pa përvojë në jetë, besojnë se bota është bërë për kënaqësinë dhe se në të gjendet një lumturi pozitive, të cilën nuk arrijnë ta zotërojnë vetëm ata që janë të pazotë.
Lumturia dhe kënaqësia janë si shtojzavallet, që të dukshme së largu, zhduken kur u avitesh, ndërsa dhimbjet dhe mundimet janë reale, nuk kanë nevojë për ndërmjetim, paraqiten pa shkaktuar iluzione dhe pa u vonuar.
Për të gjykuar se sa e madhe është lumturia e një personi, është e arsyeshme të pyetet jo se çfarë e gëzon, por se çfarë e trishton.
Sa më boshe do të jenë arsyet e vuajtjeve të tij, aq më tepër ai do të jetë i lumtur.
Në një shkallë të lartë mirëqenieje, prekemi nga vogëlsirat, të cilat nuk i kemi parasysh kur ndihemi fatkeqë.
Rruga më e mirë për të shmangur një fatkeqësi, është të ulësh sa më shumë që të jetë e mundur nivelin e pikësynimeve personale në raport me mundësitë personale.
Midis formave më të rënda dhe më të zakonshme të marrëzisë, vendin e parë e zë sigurisht hartimi i projekteve të mëdha për të ardhmen.
Ndodh edhe që atje ku parashikonim të gjenim kënaqësi, lumturi, argëtime, gjejmë një burim mësimi, idesh, njohjeje, pra një mirësi të vërtetë e jetëgjatë, në shkëmbim të një mirësie fluturake.
Vetëm e sotmja është e sigurt dhe reale, është koha efektivisht e realizuar dhe aty përqëndrohet tërë ekzistenca jonë.
Njeriu, sa më shumë që çlirohet nga fika, aq më shumë bie pre e dëshirave.
Ne i kalojmë shpërfillës ditët tona të lumtura dhe fillojmë të kujtohemi për to vetëm kur jemi në hall.
Gjithë çkam e bart me vete.
Individi mund të jetë plotësisht vetvetja vetëm në vetmi, sepse jemi të lirë vetëm kur jetojmë veçmas.
Sa më shumë që kemi në vetvete, aq më pak rëndësi kanë të tjerët.
Ajo që i bën të shoqërueshëm njerëzit, është paaftësia e tyre për të duruar vetminë dhe vetveten në të.
Kush ka me bollëk ngrohtësi shpirtërore nuk ka nevojë të shtërngohet te të tjerët.
Shoqëria nuk është vetëm e rrezikshme, por dhe dëmshme, sepse të detyron të lidhesh me qenie të egra dhe të topitura e të çoroditura intelektualisht.
Kush ka vlera të vërteta, do ta ketë gjithnjë më të lehtë të jetojë larg njerëzve, sesa në mes tyre.
Mos trazo atë që është e qetë.
Mëngjesi është rinia e ditës, gjithçka shfaqet e qartë, e freskët, e lehtë: ndihemi të fortë dhe të gjitha shqisat tona janë plotësisht të gatshme.
Ndërsa mbrëmja është pleqëria e ditës: ndihemi të lodhur, fjalamanë dhe të shushatur.
I çfarëdolloji qoftë zotërimi, pronë, shëndet, mik, e dashur, grua, fëmijë, kalë, qen, etj., në shumicën e rasteve, vetëm humbja na bën të kuptojmë vlerën.
Kur shohim atë çka zotërojmë, është e lehtë që të mendojmë: ''Ah, po të ishte imja edhe kjo'', duke bërë kështu që të vihet re mungesa e diçkaje.
Ndërkohë që duhet të pyesim: ''Po sikur kjo e gjitha të mos ishte imja?''
Sokrati, pasi kishte ngrënë një shqelm, vazhdoi i qetë dhe atyre që u çuditën u tha: ''Po të më kishte goditur një gomar, mos ndoshta do ta hidhja në gjyq?''
Jeta është një teatër i madh, ku luhet e njëjta tragjedi me tituj të ndryshëm.
Që të marshojë dikush në jetë, mirë është të furnizohet me rezerva të mëdha të largpamësisë dhe drejtësisë. Me të parën do të mbrohet nga dëmtimet dhe humbjet, dhe me të dytën nga grindjet dhe mosmarrëveshjet.
Gjenialiteti në jetën e përditshme është aq i dobishëm, sa një teleskop astronomik në një teatër.
Mëngjesi është rinia e ditës, është i gëzuar, i freskët dhe i lehtë. Mos humbisni duke u zgjuar vonë.
Nëse ligji i materializmit ishte ligji i vërtetë, çdo gjë do të ishte e qartë. "Pse-ja" e fenomeneve do të reduktohej në "si".
Bota është një ferr, ku njerëzit janë nga njëra anë, shpirtrat e torturuar, dhe nga ana tjetër, djajtë.
Kokëfortësia është rezultat i përpjekjeve të dëshirës të zëvendësojë me anën forcës intelegjencën.
Nuk ka trëndafila pa gjemba, por ka gjemba pa trëndafila.
Reputacioni është diçka që duhet të fitohet. Nderi është diçka që thjesht nuk duhet të humbi.
Ne do ta lëmë këtë botë, po aq budallaqe dhe gënjeshtare, sa ç'e kemi gjetur kur kemi lindur.
Fati njerëzor përcaktohet nga tri kategori kryesore. Ato janë:
1. Ajo çka jemi - pra, personaliteti në kuptimin e gjerë dhe si rrjedhim, shëndeti, forca, bukuria, temperamenti, karakteri, morali, intelegjenca dhe edukata.
2. Ajo çka kemi - pra, prona dhe pasuria në kuptimin më të gjerë.
3. Ajo çfarë paraqesim - zakonisht me këtë shprehje kuptohet ''mënyra e të qenit në opinionin e të tjerëve'',
mënyra se si na shohin të tjerët, pra, bëhet fjalë për vlerësimin e të tjerëve, ku dallojmë nderin, pozitën shoqërore dhe lavdinë.
Për lumturinë, ajo që vjen nga ne, është më vendimtare, sesa ajo që vjen nga gjërat.
Bota ku jeton gjithësecili, varet në radhë të parë, nga mënyra vetjake e të kuptuarit të saj, e cila përputhet me karakteristikat subjektive të çdokujt,
sipas të cilave, ajo mund të duket e varfër, e ndytë dhe e shkretë ose e pasur, e denjë dhe e këndëshme.
Temperamenti i qetë vjen nga një organizëm i shëndetshëm. Mendja e ndritur, e gjallë, e mprehtë, e saktë, vullneti i qetë dhe i matur, pra ndërgjegjia e mirë,
janë privilegje që as pasuria, as pozita shoqërore nuk mund t'i japin.
-
Nëse këtë botë e bëri një Zot, unë nuk do desha të isha ai. Mjerimi i botës ma shkërrmoq zemrën.
Herë - herë flas me njerëzit ashtu si fëmija që luan me kukullën: fëmija e di mirë se kukulla nuk e kupton, po ai vazhdon të luajë me kënaqësi,
i vetëdijshëm për mashtrimin e gëzimit të komunikimit.
Qeni është një kafshë pafundësisht intelegjente, miku më i vërtetë dhe më besnik i njeriut, por që ky e mban të lidhur me zinxhirë.
Njeriu me karakter të mirë, të qetë dhe të shtruar, mund të gëzohet edhe në kushte të vështira ekonomike.
Njeriu lakmiqar, ziliqar, i keq, nuk mund të ndihet i kënaqur as mes gjithë pasurive të botës.
Ndërsa është provuar se ajo çka jemi ka më shumë rëndësi për lumturinë, sesa ajo çka kemi,
përsëri njerëzit mundohen mijëra herë më tepër për t'u pasuruar, sesa për të fituar dituri.
Dhe shohim mjaft njerëz, të zellshëm si milingonat, zhytur në punë të vazhdueshme nga mëngjesi në mbrëmje, për të shumuar pasurinë që kanë.
Ata nuk njohin asgjë tjetër përtej një rrethi të ngushtë mjetesh, të cilat i shërbejnë këtij qëllimi.
Shpirti i tyre është bosh dhe i pandjeshëm për të tjerat.
Njeriu i pasur së jashtmi, por mjeran përbrenda, përpiqet më kot të zëvëndësojë mjerimin e brendshëm me pasurinë e tij.
Në këtë mënyrë, varfëria e brendshme bëhet më në fund, shkaku i mjerimit
Ajo që më shumë se çdo gjë tjetër, të bën menjëherë të lumtur, është humori i mirë, ajo gjendje e gëzueshme ndjenjave, që mund të quhet vetëm lumturi.
Asgjë s'mund të na mbrojë nga pakënaqësia më shumë se sa pasuria e brendshme e shpirtit.
Nëse mund të zëvëndësohej cilësia e shoqërisë me sasinë, ndoshta do t'ja vlente barra qiranë të jetohej në botë: por megjithatë, nga njëqind të çmendur bashkë, zor se mund të nxjerrësh një të mençur.
Sa më shumë që ai do të ketë në vetvete, aq më pak do të gjejë ndonjë gjë të dobishme te të tjerët.
Sofokliu është treguar i pavendosur, duke u shprehur me dy mendime diametralisht të kundërta në kuptim.
Tek ''Antigona'' (vargu 1323) thuhet: ''Dija është kushti i parë i lumturisë'', kurse tek ''Ajaksi'' (vargu 550): ''I lumtur është ai që s'mendon për asgjë''.
Në kontrast midis tyre qëndrojnë filozofët e Dhjatës së Vjetër:
''Jeta e budallait është më e keqe se vdekja''
(Ekleziasti 22,12)
''Kush zotëron dituri, zotëron dhimbjen''
(Ekleziasti 1,18)
Kur objekti është jashtë horizontit vetjak, nuk ka asnjë vlerë. Kështu pronat e të kamurve nuk e turbullojnë shpirtin e të varfërve dhe në të kundërt, ajo që pasanikët zotërojnë, sado e bollshme, nuk ngushëllon shpresat e zhgënjyera.
Pasuria është si uji i kripur, sa më shumë të pish, aq më shumë ke etje.
Kush ka luftuar me mjerimin dhe nevojën e vërtetë, ka më pak frikë nga to, sesa ai që i njeh vetëm me të dëgjuar.
Ashtu si macja që gërhet kur e përkëdhelin, ashtu vizatohet pashmangshmërisht një ekstazë e ëmbël në fytyrën e atij që e lëvdojnë.
Për lumturinë tonë, është mjaft i nevojshëm një vlerësim i drejtë i asaj çka jemi në vetvete, duke dalluar nga ajo çka jemi në opinionin e të tjerëve.
Fraza entuziaste ''Vlen më shumë nderi, se jeta'', do të thotë: ''Ekzistenca dhe mirëqenia nuk vlejnë asgjë: vlen vetëm ajo të tjerët mendojnë për ne''.
Paragjykimi i vlerësimit të tepërt të opinionit të të tjerëve mbizotëron ngado: i rrënjosur në natyrën tonë ose si pasojë e shoqërisë dhe e qytetërimit, ai ushtron mbi sjelljen tonë një ndikim jashtëzakonisht të dëmshëm ndaj lumturisë.
Vlera që ne i japim opinionit të të tjerëve dhe shqetësimi i vazhdueshëm për të, në përgjithësi i kapërcejnë kufijtë e arsyes, ndaj mund të quhet si një mani e përhapur kudo, madje e lindur.
Në çdo gjë që bëjmë marrim në shqyrtim, mbi të gjitha, opinionin e të tjerëve dhe nga një vëzhgim i kujdesshëm mund të shohim se gati gjysma e problemeve dhe telasheve që përjetojmë vijnë pikërisht nga e njëjta temë.
Masa e madhe e njerëzve ka sy dhe veshë, por nuk zotëron gjë tjetër: ka kujtesë të dobët dhe është e paaftë për të dhënë një gjykim.
Nderi është ndërgjegja e jashtme, ndërgjegja është nderi i brendshëm.
Nderi objektivisht është opinioni që të tjerët kanë për vlerat tona, subjektivisht është frika jonë nga një opinion i tillë.
Nderi seksual, sipas natyrës së tij, ndahet në nderin femëror dhe në nderin mashkullor dhe është vërtet një 'esprit de corps' (shpirt grupi) i dy sekseve.
Nderi femëror duket se është më i rëndësishëm, meqë në jetën e gruas raporti seksual është pika thelbësore.
Nderi femëror i një gruaje është opinioni i përgjithshëm që ajo i është dhënë vetëm burrit të vet, me të cilin është martuar.
Nderi i burrit kërkon që ai të dënojë tradhëtinë e gruas të paktën me ndarje. Nëse ai duron me dashje tradhëtinë, do të turpërohet nga bashkësia mashkullore.
Nderi i njeriut nuk varet nga ajo çka bën, por nga ajo çka pëson dhe nga ajo çka i ngjet.
Është po aq e ndershme të fyesh, sa është e pandershme të të fyejnë.
Me ardhjen e krishterimit, u hoqën lojërat e gladiatorëve, por me ndërmjetësimin e gjykimit të Zotit hyri në skenë dueli.
Kënaqësitë janë dhe mbeten negative, ideja që ato të bëjnë të lumtur është një iluzion i nxitur nga zilia, që çon në dënimin e vetvetes.
Djemtë e rinj, akoma pa përvojë në jetë, besojnë se bota është bërë për kënaqësinë dhe se në të gjendet një lumturi pozitive, të cilën nuk arrijnë ta zotërojnë vetëm ata që janë të pazotë.
Lumturia dhe kënaqësia janë si shtojzavallet, që të dukshme së largu, zhduken kur u avitesh, ndërsa dhimbjet dhe mundimet janë reale, nuk kanë nevojë për ndërmjetim, paraqiten pa shkaktuar iluzione dhe pa u vonuar.
Për të gjykuar se sa e madhe është lumturia e një personi, është e arsyeshme të pyetet jo se çfarë e gëzon, por se çfarë e trishton.
Sa më boshe do të jenë arsyet e vuajtjeve të tij, aq më tepër ai do të jetë i lumtur.
Në një shkallë të lartë mirëqenieje, prekemi nga vogëlsirat, të cilat nuk i kemi parasysh kur ndihemi fatkeqë.
Rruga më e mirë për të shmangur një fatkeqësi, është të ulësh sa më shumë që të jetë e mundur nivelin e pikësynimeve personale në raport me mundësitë personale.
Midis formave më të rënda dhe më të zakonshme të marrëzisë, vendin e parë e zë sigurisht hartimi i projekteve të mëdha për të ardhmen.
Ndodh edhe që atje ku parashikonim të gjenim kënaqësi, lumturi, argëtime, gjejmë një burim mësimi, idesh, njohjeje, pra një mirësi të vërtetë e jetëgjatë, në shkëmbim të një mirësie fluturake.
Vetëm e sotmja është e sigurt dhe reale, është koha efektivisht e realizuar dhe aty përqëndrohet tërë ekzistenca jonë.
Njeriu, sa më shumë që çlirohet nga fika, aq më shumë bie pre e dëshirave.
Ne i kalojmë shpërfillës ditët tona të lumtura dhe fillojmë të kujtohemi për to vetëm kur jemi në hall.
Gjithë çkam e bart me vete.
Individi mund të jetë plotësisht vetvetja vetëm në vetmi, sepse jemi të lirë vetëm kur jetojmë veçmas.
Sa më shumë që kemi në vetvete, aq më pak rëndësi kanë të tjerët.
Ajo që i bën të shoqërueshëm njerëzit, është paaftësia e tyre për të duruar vetminë dhe vetveten në të.
Kush ka me bollëk ngrohtësi shpirtërore nuk ka nevojë të shtërngohet te të tjerët.
Shoqëria nuk është vetëm e rrezikshme, por dhe dëmshme, sepse të detyron të lidhesh me qenie të egra dhe të topitura e të çoroditura intelektualisht.
Kush ka vlera të vërteta, do ta ketë gjithnjë më të lehtë të jetojë larg njerëzve, sesa në mes tyre.
Mos trazo atë që është e qetë.
Mëngjesi është rinia e ditës, gjithçka shfaqet e qartë, e freskët, e lehtë: ndihemi të fortë dhe të gjitha shqisat tona janë plotësisht të gatshme.
Ndërsa mbrëmja është pleqëria e ditës: ndihemi të lodhur, fjalamanë dhe të shushatur.
I çfarëdolloji qoftë zotërimi, pronë, shëndet, mik, e dashur, grua, fëmijë, kalë, qen, etj., në shumicën e rasteve, vetëm humbja na bën të kuptojmë vlerën.
Kur shohim atë çka zotërojmë, është e lehtë që të mendojmë: ''Ah, po të ishte imja edhe kjo'', duke bërë kështu që të vihet re mungesa e diçkaje.
Ndërkohë që duhet të pyesim: ''Po sikur kjo e gjitha të mos ishte imja?''
Marrëdhëniet shoqërore të secilit person janë në përpjesëtim të kundërt me vlerën e tij mendore dhe fjalët "ai është shumë antisocial" barazohen me lavdërimin: "ai është një njeri me dinjitet".
Nëse doni të mashtroni të rinjtë dhe t'i privoni përgjithmonë nga aftësia për të menduar, atëherë mënyra më e mirë është t'i lini të studiojnë filozofinë moderne.
Ajo që përmban njeriu është shumë më e rëndësishme se ajo që ka njeriu.
Filozofia nuk më solli ndonjë fitim, por më çliroi nga shumë shpenzime.
Schopenhauer thotë sa vijon për miqësinë: "Miqtë dhe të njohurit janë pasaporta më e mirë e së ardhmes ".
" Besimi është si dashuria. Nuk mund të imponohet.''
Shumë e kritikojnë krenarinë. Ata, natyrisht, nuk kanë asgjë për të qenë krenarë.
Të kesh parime të forta dhe t'i ndjekësh ato, pavarësisht impulseve dhe tundimeve të kundërta, është pikërisht ajo që quhet përmbajtje.
Nëse shakaja qëndron pas seriozit është ironi, nëse seriozi fshihet pas shakasë është humor.
Ajo që njeriu përmban është shumë më e madhe se ajo që njeriu ka.
"Miqtë thonë se janë të sinqertë, por në realitet të sinqertë janë armiqtë."
Çdo person ka një pasqyrë pranë tij, ku ai mund të shohë qartë të metat e tij. Por zakonisht njeriu vepron si një qen që leh në pasqyrë, duke supozuar se nuk sheh veten, por një qen tjetër.
Arthur Schopenhauer
Zhurma është më e guximshmja nga të gjitha format e ndërprerjeve. Nuk është vetëm një ndërprerje, por edhe një prishje e mendimit.
Arthur Schopenhauer
I vetmi burrë që me të vërtetë nuk mund të jetojë pa një grua është gjinekologu.
Arthur Schopenhauer
Shumë kritikojnë krenarinë. Ata, natyrisht, nuk kanë asgjë për të qenë krenarë.
Arthur Schopenhauer
Më mirë të zbuloni inteligjencën tuaj duke heshtur sesa duke folur.
Arthur Schopenhauer
Koha që kam lindur dhe unë nuk përshtatemi, kjo është e qartë.
Arthur Schopenhauer
© copyright https://shprehje-filozofik.blogspot.com
No comments:
Post a Comment